Gelijkwaardig met je kinderen (geen politie meer!)

Een blog voor mensen met kinderen. Over gelijkwaardig samenleven met je kinderen.

Voor mensen die regelmatig worstelen met hun kids: dan weer ben je politie en ben je allerlei regels aan het handhaven, dan weer ben je de veilige haven voor je verdrietige kind.

Deze blog is voor jou omdat je het graag goed wilt hebben met je partner en kinderen, omdat je geen politie meer wilt zijn én je ook geen idee hebt hoe je het dán doet…

Uitdaging

Samenleven in één huishouden kan een grote uitdaging zijn. Iedereen heeft specifieke  behoeften en strategieën om hieraan tegemoet te komen en die moeten allemaal maar even goed samenkomen. Daarnaast heb je als ouder ook nog allerlei idealen en ideeën voor jezelf en je kinderen. 

Natuurlijk willen we dat onze kinderen leren om autonoom, zelfstandig te zijn. Tegelijk is dat knap lastig als ze bij je in huis wonen en heel autonoom iets anders willen dan jij wilt :S

Als ouder kun je vaak naar macht grijpen, zeker als je kinderen nog jong zijn. Straffen en belonen werken op korte termijn vaak wel, maar op lange termijn vaak steeds minder. Kinderen worden ongevoelig voor straf, de straffen moeten steeds zwaarder. Of kinderen worden dol op complimentjes of er zelfs afhankelijk van.

Met je kinderen zoals met je collega’s

Stel dat je gaat lunchen met je collega’s, dan zou je nooit tegen je collega zeggen “Ik tel tot 3 en dan staat je scherm uit, kom je naar de keuken, was je je handen en ga je aan tafel zitten. 1, 2, 2-en-eenhalf….” en ook niet “Ik zie dat je nog niet zoveel gegeten heb. Ga je nog 3 of nog 5 happen eten?” of “Je gaat niet van tafel tot je bord leeg is.” Om maar wat voorbeelden te noemen…

Toch denken we dat deze communicatie bij kinderen wel werkt. 

Als we even inzoomen op deze voorbeelden, dan is duidelijk dat het hier gaat over jouw behoeften of wat jij denkt dat goed is of zou horen.. Er is geen gelijkwaardigheid, geen samen zoeken naar het beste voor jou én je kind. En dat is nou net wel wat we zo belangrijk – zeg maar gerust essentieel – vinden  in samenwerking.

Als je met je collega’s graag gelijkwaardig wilt samenwerken, waarom dat niet met je kinderen?

Grootste misverstand: dan zijn de kinderen de baas

Menigeen werpt op dit punt vaak tegen dat de kinderen toch niet de baas kunnen zijn en dat zij nog niet weten wat goed voor hen is… Mijn antwoord daarop is dan dit: Dat klopt EN jij bent ook niet de baas en jij weet ook niet altijd wat goed voor hén is. 

Wellicht heb je wel een idee en vast ook een ervaring, maar je bent niet je kind.  Jij voelt niet wat hij voelt!

De uitdaging is om zodanig samen te leven dat gedaan wordt wat goed is voor jou én wat goed is voor je kind. Dat je samen besluiten neemt die gedragen worden door jou én door je kind. Dat je kind leert verantwoordelijkheid te nemen voor datgene waar hij verantwoordelijkheid voor kan dragen (en geloof me: zo jong als ze zijn, kan dat al heel veel zijn) én dat jij leert die verantwoordelijkheid bij je kind te laten. Of die verantwoordelijkheid op z’n minst samen te nemen.

Stel je voor…

De grote vraag is hoe je kijkt naar de intenties van je kind. Geloof je dat je kind bereid is samen te werken? Geloof je dat je kind bereid is zijn eigen standpunten los te laten om samen met jou tot iets nieuws te komen? Vertrouw je op de goede intenties van je kind?

Weet je wat het is: ik geloof dat je krijgt wat je gelooft. Geloof je in de goede intenties van je kind, geloof je dat jullie er samen uit komen? Dan zul je er samen uit komen.

Of denk je dat je kind niet wilt samenwerken en perse zijn zin wil? Dan is de kans groot dat hij zich ook zo zal gedragen. 

Mijn vrouw Willeke zegt regelmatig dat het haar helpt dat ik zo’n vertrouwen heb dat we er samen wel uitkomen met de kids. Dat geloof, dat vertrouwen is nodig om niet op te geven, om nieuwsgierig te blijven, om te blijven zoeken naar creatieve oplossingen!

Hoe dan?

De grote vraag is natuurlijk hoe je dat dan doet: samen verantwoordelijkheid nemen en gelijkwaardig omgaan met je kind?

Daar valt heel veel over te zeggen. Ik benoem even wat – in mijn ogen – essentiële punten hierin: 

1. Realiseer je dat het anders kán. Deze stap heb je wellicht al gezet door deze blog te lezen. Het kán, gelijkwaardig samenleven met je kinderen. Op een manier waarop geen van jullie beiden de baas hoeven te zijn, maar jullie samen zoeken naar het beste voor iedereen.
2. Realiseer je dat jouw kind ook behoeften heeft en dat deze behoeften niet altijd aansluiten of parallel lopen met die van jou. Of zelfs kunnen botsen met jouw behoeften…
3. Kies ervoor om gelijkwaardig te willen samenleven, neem dit besluit en ga ervoor!
4. Sta toe dat het vast nog vaak ‘mis’ gaat, dat je toch weer macht inzet om je zin te krijgen. Geloof me, ik ga ook nog vaak de mist in (sta ik weer te schreeuwen tegen m’n kids). Dat is altijd weer een reflectiemoment voor me: waarom was dit zo belangrijk voor me, welke behoefte van me stond hier onder druk en hoe kan ik de volgende keer hierin beter voor mezelf én mijn kind zorgen?

En nu praktisch…

Ga eens samen aan tafel zitten en volg alle stappen zoals we je die ook adviseren in het samenwerken met je collega’s: 

1. Leg uit dat je iets nieuws wilt ontdekken, dat je graag samen met je kinderen besluiten wilt nemen, dat je niet meer de baas wilt zijn, dat je samen wilt zoeken naar het beste voor iedereen.
2. Introduceer onze procesregels. Kort samengevat: praat in rondes en hou je mond als je niet aan de beurt bent.
3. Doe dan eerst een Check-in: hoe zit je erbij, hoe gaat het met je?
4. Doe dan een ronde met de vraag welk punt je zou willen bespreken. Je kunt er ook voor kiezen de eerste keer dit nog niet te doen, maar zelf met een thema te komen. Bijvoorbeeld “Graag wil ik met jullie besluiten wat we zaterdag gaan doen.” of “Graag wil ik met jullie besluiten welke uitjes we komende week gaan doen.” of iets dergelijks…
5. Neem samen met je kinderen een besluit met consent.
6. Plan aan het eind van je eerste overleg gelijk een volgend overleg. Als zich dan een issue aandient in tussentijd, probeer het dan te parkeren totdat volgende overleg. Ik weet het: soms is direct ingrijpen geboden, het moet wel veilig blijven. En ook: het meeste kan echt wel even wachten tot een volgend overleg!

Oefenen, oefenen, oefenen

Voor jou én je kinderen zal dit erg wennen zijn.

De kans is groot dat als je kinderen gaan voelen dat ze alles in kunnen brengen, dat ze ook echt álles in zullen brengen… Dan kunnen ook thema’s langskomen die jij echt niet wilt bespreken, zoals “Ik wil graag zelf bepalen hoe laat ik naar bed ga” of (zoals mijn 11-jarige gisteren zei) “Ik wil graag 0.0-bier kopen en drinken” (wat wettelijk gezien blijkt te mogen, er zit immers geen alcohol in)…

Dan denk ik nog steeds “Help, hier wil ik het niet over hebben, dat gaan we gewoon niet doen…”

Laat het helder zijn: wij doen dit al jaren zo met onze kids en nog steeds blijven er thema’s langskomen die ik lastig vind, die ik liever niet aan wil gaan of waar ik mijn macht op in wil zetten. 

En tegelijkertijd wil ik blijven leren. Ik wil blijven bij mijn intentie om het echt samen te doen met de kinderen. Ook in dat ik wil 0.0 bier- verhaal. Waarom vind ik dat zo lastig, welke reden heb ik om dat te verbieden, welke zorg of behoefte heb ik? Pas als ik daar meer van weet kan ik echt luisteren naar mijn zoon en kunnen we samen kijken wat goed is voor iedereen.

Geen politieagent meer!

Regelmatig doen we het echt samen. Dat is zo ongelooflijk heerlijk! Dan hoef ik geen politie meer te zijn en ontdekt mijn kind hoe hij autonoom én verbonden kan zijn. Ik geloof dat ik op deze manier hem voorbereidt op een leven zonder mij, als ik later niet meer in de buurt ben en de kaders bepaal. 

Zo leert hij nu al om na te denken en rekening te houden met anderen. Want dát is wat ik op een diepere laag mijn kinderen vooral mee wil geven: dat zij er toe doen, dat de mensen om hen heen belangrijk zijn én dat we samen tot het beste kunnen komen voor iedereen.

Voor alle leeftijden

Onze drie jongens zijn 11, 7 en 5 jaar oud. Met de oudste werkt dit inmiddels erg goed, de middelste brengt nog wel eens bizarre wensen in (‘ik wil opgehaald worden door militairen en dan met echte geweren gaan schieten’) en de jongste begint in zijn beurt over een compleet ander onderwerp.

Toch betrekken we ze er alledrie in. We willen ze laten merken dat ze een stem hebben, een gelijkwaardige stem. En hoe ouder ze worden, hoe vaker ze het doen, hoe soepeler het gaat. Hier geldt: volhouden!

We hebben zelf dus (nog) geen pubers, maar ik kan je mooie verhalen vertellen over ouders en ‘lastige’ pubers die weer in verbinding komen en samen afspraken maken waar iedereen zich aan kan en wil houden.

Want misschien is dit wel juist wat pubers nodig hebben: dat ze gehoord worden, er ruimte is voor hun eigen ideeën én dat in gelijkwaardigheid duidelijk wordt wat jouw ideeën zijn.. Juist dan, in deze verbinding, komen jullie samen tot meer. Van weerstand naar samenwerken.

Wil je gelijkwaardig contact met je pubers, wil je aansluiten op hun behoeften én recht blijven doen aan die van jezelf? Dan raad ik je van harte aan het boek ‘Luisteren naar Pubers’ van Lieke Kalhorn te kopen. Het boek is net gepubliceerd en laat prachtig en praktisch zien hoe je in verbinding met je pubers kunt samenleven.

Leestips voor de vakantie

In opvoedings-land wordt vaak geroepen dat je consequent moet zijn naar kinderen. Ik geloof dat niet in. Waarom niet? Lees dan de blog “Waarom ik niet geloof in consequent opvoeden” van mijn vrouw Willeke. Zij legt het mooi uit 😉

Verder zijn er een aantal boeken die mij inspireerden en wellicht voor jou ook leuk en lerend zijn!

1. Zoals genoemd natuurlijk het boek ‘Luisteren naar pubers’ !
2. Ook het boek ‘Onvoorwaardelijk ouderschap’ van Alfie Kohn is prachtig. Een standaardwerk op dit vlak. Dit boek laat zien hoe straffen en belonen niet bijdragen aan jouw wensen voor je kind en jullie relatie.
3. Het boek ‘Lastige kinderen? Heb jij even geluk’ van Berthold Gunster (Omdenken) is grappig en confronterend tegelijk. En misschien is het juist wel die combinatie, grappig én confronterend, die maakt dat het makkelijk leest én aanzet tot een andere kijk op je kinderen en de problemen waar jullie tegenaan lopen.
4. En natuurlijk het boek ‘Geweldloze communicatie’ van Marshall Rosenberg. Jaren geleden las ik dit boek op de camping in Frankrijk. Het was zo’n heerlijke openbaring voor me!

Succes!

We wensen je veel plezier, succes en wijsheid toe met je kinderen. Of misschien wel vooral met jezelf 😉

Laat ons weten als je nog vragen hebt, dingen niet snapt, niet kunt geloven dat het werkt voor jullie, etcetera. We denken graag met je mee!

Of wellicht heb je goede ideeën, inspiratie voor andere ouders? Laat het weten in de reacties hieronder!