We trainen teams om te gaan praten in rondes. Als je niet aan de beurt ben, hou je je mond.
Daardoor is er geen discussie meer tussen twee mensen die hakketakken samen. Het kan dus zo zijn dat je het vreselijk oneens bent met een spreker, maar dat je nog een aantal beurten moet wachten tot je weer aan de beurt bent.
Er zijn mensen die daar niet aan willen: “dat is te soft, je moet elkaar soms ook even flink de waarheid kunnen zeggen!”
In deze blog schrijf ik hoe de aanpak juist hélpt om elkaar flink de waarheid te zeggen, hoe jij echt blijer gaat worden als je in rondes gaat praten!
“Discussiëren is toch lekker?”
Jij bent iemand met een mening. En die steek je niet onder stoelen of banken! Het is niet dat je overal perse wat van vindt, maar er zijn wel thema’s waar jij een stevige mening over hebt.
Of wellicht ben je gevoelig voor onrecht: als in jouw ogen iets onrechtvaardig is, kun je heel scherp worden, boos, aangedaan!
Soms knettert het met iemand anders: jullie zijn het grondig met elkaar oneens en discussiëren flink. En ergens vind je dat wel lekker. Het is stevig, maar je weet dan wel wat je aan elkaar hebt.
Zachte heelmeesters maken stinkende wonden: aanpakken elkaar. Al dat softe gedoe van luisteren naar elkaar!
Je denkt ook dat het soms sneller gaat om even te discussiëren, even die beperkende structuur los te laten.
Schreeuwen om gehoord te worden
Regelmatig ben ik in teams waar spanningen zijn. En dan kan het gebeuren dat we een thema aansnijden wat gevoelig is. Dan komen die spanningen gelijk naar boven!
Zoals gezegd laat ik de teams dan in rondes praten. Omdat dit nog wennen is en omdat de emoties soms hoog oplopen, gebeurt het wel eens dat iemand die niet aan de beurt is toch reageert. Eerder liet ik dit wel eens even gaan, eens kijken wat er gebeurt. Daar ben ik snel genoeg van terug gekomen: ik laat dit niet meer gebeuren. Als je met mij en mijn aanpak werkt, dan praten we in rondes en wacht je tot je aan de beurt bent.
Ik zal je uitleggen waarom dit belangrijk is.
Als een thema je raakt, is het extra belangrijk voor je dat het gehoord wordt, dat wel duidelijk is dát het je raakt. Daarom zitten je energie en emoties altijd ‘hoger’, ben je meer geprikkeld, of huil je sneller of… Denk maar eens terug aan zo’n moment. Je lichaam gaat naar voren, een actievere houding, je stem gaat omhoog, misschien gaat je stem zelfs trillen, je handen knijpen samen. Ik vind het boeiend om dan fysiek, dus in het lichaam, ook echt iets zien te veranderen.
Deze emotie en energie heeft het nodig om gehoord te worden!
Het drama van een felle discussie is dat jouw emotie en energie geen ruimte krijgen om gehoord te worden. Want de ander reageert al voordat jij klaar bent met spuien. En dat fokt jouw emotie en energie alleen maar op.
Waardoor je nog steviger of feller je punt gaat maken…
De andere helft van het drama is de ander: ook hij wordt niet gehoord, ook zijn emotie en energie krijgen niet de ruimte. Dus hij gaat ook steeds steviger of feller zijn punt maken.
Uiteindelijk gaat het niet meer om de inhoud, maar om twee gekwetste mensen die schreeuwen om gehoord te worden. Soms zelfs letterlijk schreeuwen om gehoord te worden!
Je denkt misschien dat je discussiëren lekker vindt, maar de enige reden is omdat jij dan aan het vechten bent voor jezelf, voor jouw mening, voor jouw emoties. En dat voelt goed.
Alleen je wordt niet gehoord! En daardoor zul je er niet blij mee blijven. Misschien geeft het even een kick, maar al snel begin je van voor af aan…
Of misschien win je de discussie, je overtuigt de ander… dan kom ik weer: als een samenwerking een strijd is, zijn er aan het eind alleen maar verliezers. Want als je wint op je standpunt, verlies je in de relatie.
Stel dat je kunt winnen op je standpunt én op de relatie? Dat kan. En wie wil dat niet?
Waar het eigenlijk om gaat
Zeg wat je wilt zeggen en neem geen blad voor de mond. Schreeuw, huil, doe alles wat in jou is om recht te doen aan wat jij belangrijk vindt!
En hou vervolgens je mond tot je weer aan de beurt bent.
Neem de tijd om na te denken over jezelf: waarom is het zo belangrijk voor je? En wat gebeurt er met je als dat geen recht gedaan wordt?
En luister naar de ander: waarom heeft hij zo’n ander standpunt? Waarom is het zo belangrijk voor de ander om er anders tegenaan te kijken?
Luister naar jezelf en naar de ander!
Te soft?
Al die energie om een thema is allemaal uiting van iets wat dieper zit. Als het vervolgens kan gaan over de dingen waar het eigenlijk om gaat, dan is het allesbehalve soft.
Als ik met teams werk waar gedoe is, dan komt op deze manier júist op tafel waar het echt om gaat. Dan is het niet meer het vage geblaas, maar is het concrete pijn en verwijt wat op tafel komt. Dan winden we er geen doekjes meer om.
Boosheid is een uiting van verdriet, van gemis. Als we in de kern van je boosheid komen, ga je pas echte opluchting en geluk ervaren. Dan kom je thuis bij jezelf en wat jij belangrijk vindt.
Toch lekker op je eigen manier de discussie aangaan?
Ben je nog niet overtuigd? Wil je het toch graag anders doen? Dat kan, ik dwing je niet. Ik kan het niet laten je toch nog wat tips te geven:
1. Wil je toch af en toe knetteren, spreek dat dan af met consent.
“Het volgende onderwerp roept veel discussie op. Mijn voorstel is dat we dit agendapunt niet in rondes bespreken, maar op de ‘oude’ manier.” Als dan iedereen consent gaat, is het wel gelijkwaardig afgesproken, heeft wel iedereen een stem gehad in het besluit.
2. Is het handig, helpt het?
De grote vraag is: is het handig om de rondes los te laten? Is het daadwerkelijk effectiever? Worden jullie er blijer van? Brengt het meer verbinding? Maakt het jullie product daadwerkelijk beter? En gebruiken jullie nog de wijsheid van de wat introvertere mensen in je team? Of sneeuwen die onder in het geweld van de discussie? En zijn jullie dan geholpen, is dat wat je wilt?
Ik heb nog nooit gezien dat het handig was. En geloof me, ik heb vaak genoeg het experiment ‘toegestaan.’
En eerlijk gezegd hoor ik het argument dat het te soft is en dat men toch wil discussiëren, alleen van mensen die nog nooit met ons en onze aanpak gewerkt hebben.
Al die mensen die normaal zo scherp zijn in vergaderingen, zijn uiteindelijk blij als ze met ons werken en eindelijk echt gehoord worden. Als het niet meer schreeuwen is, maar ook inhoudelijk gewaardeerd wordt.
